Stress en angst

Katten zijn stressgevoelige dieren en ze houden daarom van routine. Kortdurende stress en af en toe schrikken kunnen ze vaak wel hanteren. Maar als kortdurende stress te vaak voorkomt en een kat frequent alert is, wordt het welzijn van een kat aangetast. We spreken van chronische stress als gebeurtenissen gedurende langere tijd weinig voorspelbaar en/of beïnvloedbaar zijn. Dit is bijvoorbeeld het geval als een kat te vaak bang is. Soms heeft dat afwijkend gedrag tot gevolg en mogelijk lichamelijke klachten, omdat stress het immuunsysteem beïnvloedt. Bel mij in dat geval altijd. Ik kom langs, begeleid twee maanden lang en help de stress te verminderen!

"Ik wilde weten of ik het goed doe voor mijn katten en of ik nog wat kon verbeteren. Dat doel is bereikt. Corine gaf goede info en ik heb tips gekregen die veranderd kunnen worden in huis en ze gaf advies voor herkennen van de gedragingen van m'n katten. Het was fijn dat Corine bij mij thuis langskwam om de situatie met eigen ogen te zien. Het verslag was overzichtelijk. Rogier"

Stresssignalen!

 Tongelen (richting de neus likken), gapen, grote pupillen, zweetpootjes, anaalklieren legen, een siddering over de rug, kop schudden: allerlei tekenen dat een kat gespannen is. Op het filmpje zie je dat de rechter kat gaapt, tongelt en haar kop schudt. Reden: de nabijheid van een nieuwe kat in de tuin. Overigens kun je al die signalen van spanning ook zien in situaties die niet negatief zijn, zoals tijdens spelen. Kijk daarom naar de context om te bepalen of een kat de signalen laat zien vanwege iets negatiefs of iets positiefs.

Naar de dierenarts gaan geeft vaak veel stress. Hoe kun je dit zoveel mogelijk voorkomen? Dat kun je in mijn artikel lezen: "Help, mijn kat moet naar de dierenarts!" Dit artikel is gepubliceerd in het tijdschrift "dierenpraktijken". Dit tijdschrift lag in de herfst van 2018 in vele praktijken van dierenartsen

Weglopen voor de kam

Vachtverzorging kan voor een slechte relatie tussen baasje en kat zorgen. Neem bijvoorbeeld Louis, een echte klittebol. Elke keer als hij bij de eigenaresse kwam zitten probeerde ze hem te kammen en een paar klitjes eruit te halen. Nadat deze kater geschoren was merkte Heleen dat hij een stuk rustiger en liever is geworden en vaker bij haar was. Haar theorie: ze hoefde hem niet meer dagelijks lastig te vallen en pijn te doen met het verwijderen van klitten. Ze schreef me dat hij weer oprecht kan genieten van knuffels en aaibeurten. Hij kruipt nu zelfs op schoot! Heel fijn om hieraan bij te kunnen dragen als trimster 🙂 Soms kan het dus zinvol zijn om sneller een kattentrimster in te schakelen.

Baby op komst: wat denkt je kat ervan?

Zwanger zijn: een bijzondere periode in het leven. Maar is de kat ook blij dat er een huisgenoot bijkomt? Moet je je kat voorbereiden? Mijn artikel hoopt antwoord te geven op deze vragen. Klik hier om het te downloaden. Het is gepubliceerd in het tijdschrift “dierenpraktijken” dat in de zomer van 2019 bij vele dierenartsen in de praktijk lag.

Melktrappelen

Katten kunnen de beweging nadoen die bij de tepel van de moederpoes voor melk zorgde. Dit wordt op latere leeftijd gedaan op andere objecten of mensen om zich prettig te voelen.

Reismand trainen

Wil jouw kat ook nooit in het reismandje? Als je het tevoorschijn haalt rennen ze al naar een plek waar je ze bijna niet meer kan vinden of pakken. Als je ze dan eindelijk gevangen hebt, dan spreiden ze alle vier de poten zodat je ze er niet ingeduwd krijgt… Dat kan anders!
In 2017 gaf ik een lezing over stress verminderen in de dierenartsenpraktijk. Aan de dierenartsen en assistentes heb ik zoveel mogelijk ideetjes gegeven. Als eigenaar kun je ook heel wat doen:

• Ga met het kitten in de reismand, auto en nieuwe omgevingen. 
• Op oudere leeftijd kun je trainen het mandje leuk te vinden door je dier er in heel kleine stapjes aan te laten wennen en het te koppelen aan iets lekkers. 
• Leg onderweg een kleedje, waar je lieveling vaak op ligt, in het mandje, zodat hij zijn eigen geur bij zich heeft tijdens de rit. 
• Pas op dat de reismand niet overal tegenaan botst bij het openen van deuren.
•  Plaats het mandje tijdens het wachten bij de dierenarts op een hoge plek. 
• En zorg ten slotte voor een reismand waar de bovenkant eraf kan worden gehaald, zodat jouw kat in het onderste deel kan blijven zitten op de behandeltafel..

En hoe gaat dat wennen aan de reismand nou precies in zijn werk?  Wat ik met mijn kat heb gedaan is het mandje lange tijd in de huiskamer plaatsen en mijn katten erin lokken met snoepjes en speeltjes. Vervolgens heb ik hun favoriete kleedje tegen de vervoersmand aangelegd met een deel half erin. En zie het resultaat! De volgende stap is haar laten wennen aan het oppakken en lopen met de reismand. 

Zijn je dieren bang voor vuurwerk? Gelukkig kun je ze helpen om er minder bang voor te zijn. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. De lichtflitsen kun je op 31 december soms buitensluiten met gordijnen. De knallen zijn echter vaak zo oorverdovend dat je dier er hoe dan ook mee wordt geconfronteerd. Uiteraard willen we niet dat ons huisdier bang is. Het ellendige is echter dat een kat of hond door de knallen bang kan worden van veel meer dan alleen vuurwerk. We noemen dat generaliseren. Dat willen we natuurlijk al helemaal voorkomen!
Er bestaat een methode waar het dier langzaam went aan een verscheidenheid van harde geluiden. Er is zelfs een speciale cd te koop met trainingshandleiding, verkrijgbaar bij mij. Neem er ook lekker een oliebol bij als je in oktober aan de slag gaat :-)
Ben je te laat om te trainen en weet je uit ervaring dat jouw dier erg angstig is voor vuurwerk? Laat jouw huisdier in ieder geval schuilen waar hij wil. Ga eventueel voor een kalmerend middel naar jouw dierenarts. Moet je voor je dieren thuis blijven met oudejaarsavond? Katten zijn van nature solitair en zullen dus niet zo vaak steun zoeken bij een ander. Het bieden van schuilplekken, het sluiten van gordijnen, deuren en ramen en aanzetten van relax muziek is dan wat je wel kunt bieden.

Angst voor nieuwe kat of onbekende omgeving
In 2018 beantwoordde ik een lezersvraag voor het tijdschrift Hart voor Dieren. Judith schreef: "Ik heb een kitten van bijna een jaar oud. Ze slaapt bijna alleen maar en speelt/rent veel minder dan mijn vorige kittens. Ik heb ook nog een kat van zes jaar die buiten komt (het kitten blijft voorlopig nog even binnen). Is er een verklaring voor haar 'luie' gedrag?
Mijn antwoord: ik kan me voorstellen dat u zich zorgen maakt. Van een jong dier verwacht je inderdaad actief gedrag. Allereerst is het belangrijk om een medisch probleem uit te sluiten. Een bezoek aan de dierenarts is dus sterk aan te raden. Het bespreken van voeding en het uitsluiten van wormen en ziektes is namelijk van groot belang. Een kat kan voorts weinig actief zijn omdat ze bang is of stress ervaart. Wellicht moet het kitten nog wennen aan de Maine Coon? Of zijn er andere dingen waarvan u merkt dat ze angstig is? Als ze pas in huis is, dan zijn alle geuren, geluiden, enzovoorts wellicht nog erg onwennig. U zou in dat geval vooruitgang moeten zien naarmate het beestje langer in huis is. Probeer een dier in ieder geval nooit te dwingen tot contact met iets waar ze bang voor is en zorg voor veilige verstopplekjes.

Bartje heft zijn pootje uit angst dat ik hem ga pakken om hem een infuus te geven.

Deze kat ervaart kortdurende stress op de trimtafel: zweetpootjes. Net toen hij een stapje opzij deed maakten we een foto waardoor de vochtige afdruk van het pootje te zien is.

Lou Lou hijgt omdat ze zo bang is tijdens de autorit.

Er gaat een siddering over de rug van kat Henk. Hij schudt zich uit na het ruiken aan valeriaan.

Angst Sommige katten vertoeven hun hele leven op zolder uit angst voor de kat beneden of omdat ze bang zijn voor het contact met mensen of andere dieren. Gelukkig zijn er ook veel mildere vormen van angst zoals schrikken van plotselinge geluiden of harde geluiden zoals de deurbel. Als een kat te vaak alert opkijkt is dat stressvol. Vaak is training mogelijk door het dier steeds dichter bij de bron van zijn angst te brengen. Een slechte socialisatie met datgene waar een kat bang voor is kan een beperkende factor zijn. Als dat aan de orde is en training biedt onvoldoende uitkomst, dan kan altijd naar een verbetering in de leefomgeving worden gezocht. Met een gedragstherapeut kunnen de juiste stappen worden gezet om tot een volwaardiger leven te komen. Neem contact op en ik analyseer zorgvuldig wat mogelijk en nodig is.

Compulsief gedrag
Is er sprake van staartjagen, op schaduwen jagen, continu hetzelfde rondje lopen, op dezelfde plek likken, enzovoorts? En is uw kat hier niet van af te leiden, staat het los van de context, is het herhalend, overdreven en blijvend? Dan zou er weleens sprake kunnen zijn van een ernstig probleem. Neem altijd contact op met een gedragstherapeut.

Sucking/zuiggedrag
Katten hebben een aangeboren neiging om moedermelk op te zuigen. Bij sommige katten gaat dit gedrag door, ook al hebben ze het niet meer nodig om voeding tot zich te nemen. Zie deze video van Boris van Johnny en Regina en zet het geluid aan. Het is vergelijkbaar met duimzuigen bij mensen. Je ziet het vaker bij kittens die ondervoed zijn geweest of met de fles zijn grootgebracht. De kat kan bijvoorbeeld sabbelen aan zichzelf, een ander huisdier, mensen of speelgoedbeesten. Vaak gaat het vanzelf over. Het lost niet vanzelf op als stress eraan ten grondslag ligt of als het erfelijk is. Daarnaast kan het gedrag erg leuk gevonden worden door eigenaren. Als ze dat de kat laten merken kan het dier doorgaan met het tutteren om aandacht te krijgen. Het kan ernstige vormen aannemen als er wondjes of kale plekken ontstaan of als het dier er vaak mee bezig is. Gelukkig is de prognose voor Boris goed en kunnen de eigenaren er vooral om glimlachen.