Verzorging en voeding

Sinds 2010 ben ik trimster van katten. Dagelijks adviseer ik over vachtverzorging. Ik kam en scheer vachten en dun ze uit, knip nagels en maak oortjes schoon. 

Klik hier voor het artikel dat ik samen met mijn collega Marieke heb geschreven voor het tijdschrift "Kattenmanieren" over lichamelijke verzorging bij de kat

Eet je kat te weinig of juist teveel? We hebben voor Royal Canin handouts geschreven over eetgedrag. Klik om ze te lezen:
Handout "mijn kat eet slecht"

Handout "Voedselverrijking voor de kat"

Handout "de overstap naar andere voeding"

Handout "help, mijn kat schrokt"

Handout "het natuurlijke eetgedrag van katten"

Handout "mijn kat eet rare dingen op"

Waarom ontstaan klitten?

Een haar heeft een cyclus van 6 tot 8 weken. Na die tijd valt hij uit. Kun je nagaan hoeveel haren er dagelijks uitvallen! Een deel blijft door wrijving aan objecten plakken. De bank en je kleren bewijzen het, Een deel aai je eruit. Natuurlijk wast een kat ook veel losse haren uit zijn vacht. En het valt gewoon eruit. Vooral bij langharen blijven de dunne gegolfde haren nogal eens steken in de haren die vast zitten. Zijn dat er teveel dan ontstaan er klitten. Maar ook bij kortharen kunnen klitten ontstaan. Voornamelijk als ze door stramheid of hun grote lichaam door hun gewicht zich niet meer overal kunnen wassen. Maar ook door tandproblemen wassen ze zich soms minder.  

Warmte en de vacht

Mijn pers Grietje heeft een gigantisch dikke vacht, wat op hete dagen bijzonder onprettig is. Vorig jaar lag ze dan vaak op de badkamervloer ter verkoeling. Daarom heb ik haar geschoren. Ik vind het heel zonde van haar prachtige vacht, maar ik moet aan haar welzijn denken. En ja, áls het dan toch eraf moet, dan maar met sokjes en een leeuwenstaartje… Zie hieronder voor een foto voor en na. 

Drinken

Lianne stelde me de volgende vraag: “Als ik vers water in het drinkbakje van mijn katten heb gedaan, slaat een van mijn katten (hij is 8 maanden oud) vaak water uit het bakje met zijn poot. De vloer en muur zitten dan onder. Waarom doet hij dat? Is dit typisch voor kittens of doen volwassen katten het ook?”
Mijn antwoord: wat ik op het filmpje kan zien is dat twee katten drinken uit 1 waterbakje door met hun tong het water op te likken. Het bakje lijkt niet groot genoeg voor 2 kattenkoppen. Het kan zijn dat ze daarom de poot in het water dopen en het water van de poot likken. Het spetteren is slechts om het water van de poot te schudden. Het heeft niks te maken met leeftijd/levensfase.

Prooidieren bevatten veel vocht. Hierdoor drinken katten doorgaans relatief weinig. Drinken stimuleren is daarom meestal belangrijk. Veel katten drinken bij voorkeur uit een waterfontein. 

Overgewicht

Er zijn steeds meer te dikke katten. Net als bij mensen is meer bewegen en minder brokjes dan het devies. Bewegen kan gestimuleerd worden door moeite te laten doen voor eten, bijvoorbeeld door het voer in een voerbal te doen of ze achter grote brokken aan te laten rennen. Inimini is al lekker calorieën aan het verbranden door met haar spelen! Doe je niks aan het gewicht dan is er meer kans op bepaalde lichamelijke problemen zoals suikerziekte. Ze kunnen hun vacht niet meer op alle plaatsen wassen en dan kunnen, zelfs bij kortharen, klitten ontstaan.

Voeding begraven

Mila is op het filmpje haar voer aan het begraven alsof het ontlasting is. De eigenaren vragen zich af waarom ze dat doet. Katten in het wild begraven hun voer zelden. In huishoudens zien we het soms als er ander voedsel wordt aangeboden dan een kat gewend is. Het gaat een kat in ieder geval niet om het bewaren of conserveren van voer. Het is de geur van de voeding dit gedrag oproept. Geuren die geassocieerd worden met poepen triggeren het bedekken.

Gras eten
Katten zijn carnivoren en hun spijsverteringsstelsel is er niet op gemaakt om voedsel van plantaardige oorsprong te verteren. Wanneer katten gras eten gaan ze meestal overgeven. Dit maakt de maag schoon van dingen die moeilijk verteerbaar zijn zoals haren. Bovendien zorgen de plantenvezels voor een snellere vertering van voedsel. Heb je een binnenkat? Geef hem dan zoiets als kattengras om in de natuurlijke behoefte te voorzien. Als katten niet kunnen voldoen aan hun behoeftes of als ze zich lichamelijk niet lekker voelen kunnen ze dat afreageren op hun omgeving.

Op het aanrecht

Angela vraagt hoe ze ervoor kan zorgen dat de katten niet meer op het aanrecht springen. Zodra ze op het aanrecht zitten, tillen ze de poezen eraf of sturen ze eraf door te wijzen of soms een duwtje in de goede richting te geven. Als ze zien dat ze willen gaan springen, zeggen /roepen ze: niet doen! Deze acht maanden oude doerakken gaan hen dan uitdagend aankijken en miauwen. Soms springen Minou en Tess dan uiteindelijk alsnog. Angela had bekertjes erop gezet maar dat hielp niet. Ze vroeg zich af of een drink fontein een oplossing zou kunnen zijn.
Mijn reactie: een waterfontein is absoluut een aanrader. Bedenk waarom het erg is als katten op het aanrecht komen. Sommige mensen zijn bang dat dieren zich verbranden aan het fornuis. In dat geval kun je bijvoorbeeld een pan water op de hete gaspit laten staan zodat het dier niet op de hete ondergrond kan stappen. Of sluit de keukendeur zolang je aan het koken bent. Gaat het om de hygiëne, maak het aanrecht dan onaangenaam zodat het niet prettig meer voelt om daar te zijn. Of laat een kat schrikken zodra deze erop springt. Zorg er in ieder geval voor dat er nooit meer iets lekkers ligt op het aanrecht. Als ze door hebben dat er soms iets lekkers ligt, dan blijven ze het proberen.

Eetgedrag van de kat

Waarom kauwen katten nauwelijks? Hoeveel porties per dag kun je je kat het beste geven? Kun je iets doen aan een kat die schrokt of teveel eet? Het antwoord op deze vragen en nog veel meer tref je in mijn artikel over het eetgedrag van de kat, dat eind 2018 gepubliceerd is in het tijdschrift Kattenmanieren: Klik hier om het te downloaden.

Voerbak op chip 

Verschillende diëten per kat: hoe kun je ervoor zorgen dat ze niet elkaars voer opeten? Bij mij werkt de voerbak op chip fantastisch: als de kater zijn kop voor de bak houdt dan opent het klepje. Loopt hij weg dan sluit het klepje. Een andere kat kan het eten daardoor niet opeten. Voeding dat is afgestemd op de specifieke situatie van het dier is belangrijk. Een kat zal zich beter voelen. Soms wordt probleemgedrag daardoor voorkomen.

Zie je een kat vaak ook wachten tot de ander het etensbakje leeg heeft? Bij katten werkt het bij het eten meestal volgens het principe “wie het eerst komt, het eerst maalt”.

Mevrouw Libeton wil dat haar kat niet alleen de saus van het natvoer eet. Harde brokjes eet hij wel goed. Ze stuurde deze vraag eind 2018 naar het tijdschrift Ditjes en Datjes en ik antwoordde als volgt:
Waarschijnlijk heeft u verschillende smaakjes en merken al geprobeerd. Misschien houdt uw huisdier niet van de structuur van de hardere stukjes. In dat geval zou het helpen deze heel fijn te malen. En wellicht is de soep voor katten die je tegenwoordig hebt een idee? In principe hoeft een kat geen natvoer te nuttigen om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Mocht het niet lukken dan kunt u hem misschien voortaan verwennen met kattensnoepjes in plaats van natvoer.

	Cato sabbelt aan de nek van de eigenaar. Dit is gedrag dat een kitten normaal gesproken alleen laat zien om melk te drinken bij de moederpoes. Sabbelen is zelfbelonend gedrag: het is prettig voor een kat en daarom herhaalt het gedrag zich. Het is aannemelijk dat een kitten die vroeger gescheiden is dit meer doet omdat ze nog in de ‘orale fase’ zitten.
Vachtverzorging kan voor een slechte relatie tussen baasje en kat zorgen. Neem bijvoorbeeld Louis, een echte klittebol. Elke keer als hij bij de eigenaresse kwam zitten probeerde ze hem te kammen en een paar klitjes eruit te halen. Nadat deze Ragdoll geschoren was merkte Heleen dat hij een stuk rustiger en liever is geworden en vaker bij haar was. Haar theorie: ze hoefde hem niet meer dagelijks lastig te vallen en pijn te doen met het verwijderen van klitten. Ze schreef me dat hij weer oprecht kan genieten van knuffels en aaibeurten. Hij kruipt nu zelfs op schoot! Heel fijn om hieraan bij te kunnen dragen als trimster 🙂 Soms kan het dus zinvol zijn om sneller een kattentrimster in te schakelen.
	Het is aannemelijk dat katten dromen. In de REM-slaap is de spierspanning vrijwel afwezig, zodat voorkomen wordt dat dromen ook daadwerkelijk uitgevoerd worden. Als de spierverslapping onmogelijk wordt gemaakt (in experimenten is dat daadwerkelijk gedaan) zie je katten tijdens de slaap allerlei bewegingen maken; de katten springen op en jagen op onzichtbare prooi maar zijn zich niet bewust van de omgeving. Hoewel de nek- en lichaamspieren in de REM-slaap dus slap zijn, zijn er wel kleine spiertrekkingen te zien van ledematen, gezichtsspieren, oren en snorharen. Als mensen uit de REM-slaap wakker worden gemaakt, geven ze aan dat ze gedroomd hebben. Hoewel we het waarschijnlijk nooit te weten zullen komen, denken we dat katten met spiertrekkingen dromen. Katten kunnen slapen in een opgerolde houding of met de voorpoten gevouwen onder het lichaam, maar voor de REM-slaap is er vanwege de afwezigheid van spierspanning dus een zijligging nodig. Een rustige slaapplek is belangrijk.
Katten drinken gemiddeld 44 tot 66 ml per kilo per dag. Doe een keer 500 ml water in een bakje en meet na 24 uur hoeveel er over is. Het verschil heeft je kat opgedronken (zorg ervoor dat een ander dier er niet van kan drinken en dat ook niet op andere manieren water wordt verkregen). Het is altijd handig om te weten hoeveel je beestje drinkt als ijkpunt. Bepaalde ziektes zorgen er namelijk voor dat er meer gedronken wordt, en als je weet hoeveel je kat gemiddeld dronk kun je de nieuwe situatie ermee vergelijken. Als gedragstherapeut voor katten ontdek ik ook regelmatig lichamelijke klachten, zoals nierproblemen als een kat onzindelijk is. Hoeveel een dier drinkt is onderdeel van mijn anamnese.